De toekomst van de kerk - Essay vol rouw en hoop

Aarnoud van der Deijl

De toekomst van de kerk

Essay vol rouw en hoop

 25,99

Paperback | 256 blz. | Jaar van uitgave: 2023 | Tweede druk, 2024 |
ISBN 9789493220478

Agenda: lezingen/bijeenkomsten over De toekomst van de kerk



"Dit is een boek waarop we gewacht hebben."
Henk de Roest (hoogleraar Praktische Theologie, PThU)



Een leven zonder kerk? Het wordt steeds gemakkelijker om je dit voor te stellen. Gedurende zijn dertigjarig predikantschap zag Aarnoud van der Deijl de kerk in Nederland meer dan halveren. Het bezorgde hem rouw; de fases van ontkennen tot berusten heeft hij allemaal doorlopen.

Vanuit zijn persoonlijke betrokkenheid analyseert Van der Deijl scherp en met mededogen ‘zeven plannen die de kerk niet konden redden’. Maar hij stopt zijn betoog daar niet. Hij gaat te rade bij al dan niet gelovige ‘kritische vrienden’ zoals Kristien Hemmerechts, Nadia Kroon, Stephan Sanders, Klaas Smelik, Paul van Tongeren, Alain Verheij en Yvonne Zonderop. Mensen die ‘kerkloos’ waren maar kerkelijk werden, of die de christelijke cultuur van groot belang achten.

Dit boek stelt existentiële en maatschappelijke vragen, niet alleen aan de kerk en de gelovigen, maar ook aan de samenleving als geheel. Alle plannen om de kerk aantrekkelijker te maken, hebben de kerk niet gered – maar redden we het wel zonder kerk? Kunnen we zonder de (oer)verhalen, de beelden en rituelen, de gemeenschap van mensen die naar elkaar omzien, de ethische reflectie, of leidt verlies daarvan automatisch tot ‘verarming’ van individu en samenleving? Aarnoud van der Deijl opent hierbij het gesprek.


Lees een gratis fragment


Dr. Aarnoud van der Deijl
(1964) is een leven lang predikant en schrijver. Veel artikelen van hem verschenen in Woord & Dienst. Hij is hoofdredacteur en mede-auteur van de boeken Doornse Catechismus en Doornse Levenskunst en van de spirituele reisgids Inspirerend Zeeland.



Anderen over De toekomst van de kerk:


"Van der Deijl ziet de neerbraak van kerk en geloof onder ogen, en de hoop is gelegen in de hartstocht waarmee hij dat doet. Deze rouwklacht is als die uit het Bijbelboek Job: het is volmaakt waarachtig en op een dubbelzinnige manier ook Godversterkend."
Stephan Sanders (in Trouw)


“Een eerlijk en gelovig boek. Een must voor ieder in de kerk die nadenkt over kerk-zijn in onze nog steeds ontkerkelijkende context.”
René de Reuver (scriba van de PKN)


[Een boek over de krimp van de kerk] zou een treurig boek moeten zijn maar ik heb het met plezier gelezen. De verschillende delen – coupletten – dragen titels als: Imagine no religion of Hopelessly devoted: de muziek komt dan al lezend mee.
Naast de lichtelijk humoristische pen van Aarnoud van der Deijl is het ook een spannend boek. Halverwege word ik als in een roman benieuwd hoe zijn essay verdergaat. Loopt het inderdaad slecht af met de kerk? Ik zal het slot niet verklappen, maar [Van der Deijl] kennende, komt hij niet met een ondoordachte oplossing.
Woord & Dienst (Joanne Seldenrath)


"Dit boek wijst je op het recht om te rouwen. Ik voel dat wat diep in mij verborgen zat, nu boven durft te komen."
Volzin ★★★★ (Jos van Oord)


"Inhoudelijk, genuanceerd, sympathiek, bescheiden en oprecht"
De Nieuwe Koers (Jan Scheele-Goedhart)


"Een vlot geschreven boek … met [als extra] een aantal samenvattende stellingen en een heuse tool als bijlage om je eigen religiositeit in kaart te brengen, biedt het ook nog eens praktische handvatten om mee aan de slag te gaan."
Nieuwwij (Bert Altena), lees meer


"Een heilzame zalf op de wond van de verdwijnende kerk"
Trouw (Sjoerd Mulder)  


"Herkenbaar en overtuigend"
In de Waagschaal (Jilles de Klerk)


"Dit is een boek waarop we gewacht hebben. Eerlijk en in uiterst persoonlijke stijl geeft de auteur, jarenlang met hart en ziel predikant binnen de kerk, aan dat in de afgelopen drie decennia ontwikkelde plannen om de kerk te redden, het verlaten van de kerk niet hebben kunnen stoppen. Hij gaat hierbij te rade bij cultuurfilosofen, sociologen en theologen en hij schrijft, bij vlagen ontroerend, over zijn eigen hoop en teleurstellingen.
Er zijn hier en daar groeiende kerken, maar toch moeten in veel dorpen en steden in Nederland rekening worden gehouden met het verdwijnen van gemeenten, parochies en hun kerkgebouwen. De auteur rouwt daarom, maar hij kan het accepteren, mede omdat wat er in (ook in kleinere, vergrijsde) geloofsgemeenschappen gebeurt nog altijd betekenisvol is."
Henk de Roest (hoogleraar Praktische Theologie, PThU)


"Belangwekkend en herkenbaar … Het boeide mij zeer vanaf de eerste bladzijde … Aarnoud van der Deijl schrijft werkelijk meeslepend."
Gezamenlijk Zondagsblad, protestantse gemeenten DR, OV en FL (dr. Jan Dirk Wassenaar)


"Van der Deijl heeft [in het tweede deel] diverse mensen geïnterviewd die niet los konden komen van religie, daardoor gefascineerd zijn en geregeld zelf ook weer religieus zijn geworden. Bepaalde bladzijden uit dit tweede deel zouden heel goed besproken kunnen worden binnen een evangelisatiecommissie, om helder te krijgen hoe religie vandaag de dag nog een rol van betekenis kan spelen."
Veluwse Kerkbode (ds. M.J. Schuurman)


"Een heel persoonlijk en eerlijk boek. Het heeft ook een rijke inhoud, hij behandelt bijna alles wat met een kerk te maken heeft en dat op een toegankelijke manier."
Bij de Tijden (Gemeentebad Evangelisch-Lutherse Gemeente A’dam, Piet Windhorst)


“Het boek kwam als geroepen! … Ik las terug wat ik allemaal had gedaan: op allerlei manieren met bijbelverhalen omgaan, de ontmythologisering. De verschillende soorten vieringen die ik heb gedaan … een opluchting om het te lezen en te herkennen. … Het boek [vind ik] goed gedocumenteerd, eerlijk en niet wanhopig. … Als predikanten zie je hoe deze ontwikkelingen mensen frustreren. Het is fijn om de last van hun schouders te nemen door de inzichten uit het boek te delen.”
Toos Wolters in Predikant & samenleving (interviewer: Jasja Nottelman)