Groene theologie

Trees van Montfoort

Groene theologie

 27,50

Paperback met flappen | 320 blz. | Jaar van uitgave: 2019 |
ISBN 9789492183804

Beste theologische boek 2019

Groene theologie
is een hyper-urgent en noodzakelijk boek. Met haar grondige theologische onderzoek naar een zeer actueel en belangrijk thema daagt Van Montfoort uit (wat heet: ze dwingt) tot een verregaande christelijk-theologische herbezinning op de verhouding tussen God, schepping, natuur en mens.
Juryrapport, lees meer


Eeuwenlang heeft de mens ongebreideld gebruikgemaakt van de natuur. Het westerse christendom rechtvaardigde dit met de opvatting dat de mens centraal staat in de schepping en heerser is over de natuur. Het mensgerichte wereldbeeld is zo vanzelfsprekend dat we er zelden bij stilstaan.

Groene theologie verwoordt een andere kijk op natuur. Vanuit de Bijbel en de christelijke traditie benadrukt de auteur dat niet de mens centraal staat, maar Gods liefde voor heel de schepping.

Dit boek biedt een overzicht en analyse van hedendaagse ecotheologie. Er is ook aandacht voor ecofeministische theologie, de discussie in het Nederlands taalgebied, en de weerstanden in sommige kerkelijke kringen tegen een positieve waardering van natuur.

De ecologische crisis vraagt om een herbezinning in denken, doen én geloven. Groene theologie is een onmisbaar boek voor ieder die duurzaamheid en geloof, theologie en ecologie met elkaar wil verbinden.

 

Trees van Montfoort is onderzoeker, predikant en lid van de werkgroep Theologie, Kerk en Duurzaamheid.

Download gespreksmateriaal bij Groene Theologie (Volledige versie)

Zie voor lezingen de website van Trees van Montfoort


Lees interview in Trouw: 'God heeft een relatie met de hele wereld, niet alleen met mensen'


Inhoud van het boek:


Hoofdstuk 1 Theologie en ecologie

De ecologische crisis kan niet bezworen worden binnen een wereldbeeld dat er medeveroorzaker van is, dus niet met meer technologie en overheersing. Christelijke theologie heeft exploitatie van de aarde gelegitimeerd of genegeerd, met name in de moderniteit, maar heeft altijd ook weerstand geboden aan het patroon van overheersing. Theologie kan veel relevanter worden als ze weer gaat over de hele wereld in relatie tot God en niet alleen over de mens en de menselijke samenleving.

 

Hoofdstuk 2 Het andere wereldbeeld van de Bijbel
De auteur bespreekt bijbelteksten die in de discussies vaak terugkomen of er een plaats in zouden moeten hebben – geclusterd in scheppingsteksten, teksten over dieren en eschatologische teksten in Oude en Nieuwe Testament. Daarbij laat ze zien dat het wereldbeeld van de Bijbel veel minder antropocentrisch en dualistisch is dan het moderne wereldbeeld. De hele werkelijkheid wordt met God verbonden en waar dat het meest expliciet gebeurt, ontdekte ze, worden vaak inclusieve godsbeelden gebuikt.

 

Hoofdstuk 3 Nederlandstalige ecotheologie
De auteur inventariseert termen en thema's in Nederlandstalige ecotheologie en spiritualiteit en bekritiseert de term rentmeesterschap. Vervolgens onderzoekt de auteur de weerstand tegen een positieve waardering van natuur in sommige protestantse kringen en onderzoerkt ze het antropocentrisme dat ook in katholieke en vrijzinnige theologie overheerst. Ze bespreekt onder meer Laudato Si', een synodedocument en enkele recente Nederlandstalige boeken die raken aan ecotheologische thema's (o.a. van Gijsbert van den Brink en Taede Smedes).

 

Hoofdstuk 4 Inzichten uit ecofeministische theologie wereldwijd
De benaderingen en inzichten van Ivone Gebara (RK, Latijns-Amerika), Catherine Keller (protestant, VS) en Elisabeth Theokritoff (Grieks-orthodox, Europees) kunnen ecotheologie in Nederland een nieuwe impuls gaan geven. Daartoe maakt de auteur hun gedachtengoed toegankelijk, vergelijkt hun context met de Nederlandse en trekt conclusies die een tegenwicht geven aan de dominante term rentmeesterschap.

 

Hoofdstuk 5 Conclusies


Lees hier een gratis fragment

 

Anderen over Groene theologie:


"Ze doet tal van belangwekkende observaties en biedt sterke bijbels-theologische doorkijkjes in diverse bijbelboeken."
Theologica Reformata (Gijsbert van de Brink)

"Een zeer aanbevelenswaardig boek, dat wezenlijke onderwerpen aanroert en kerken inderdaad kan helpen klimaatverandering theologisch te bevechten.'"
– Predikant en samenleving (Aarnoud van der Deijl)

"Ecologie staat hoog op de maatschappelijke agenda. Maar niet op die van de Nederlandse theologie. Trees van Montfoort voorziet in die leemte met een prachtig boek, ... Wat een inspirerend werk! ... Een regelrechte aanrader voor iedere gelovige die zich wil bezinnen op de spirituele bronnen voor een duurzamer leven."
– Piet van Die, Lees hele recensie

"Een mijlpaal. Het boek biedt niet alleen een kritische samenvatting van het denken over theologie, geloof en duurzaamheid, maar het is zeker ook een inspiratiebron voor de toekomst. Dit is het boek waarop iedereen in en rond de kerken die ‘groen’ denkt, heeft gewacht.
Waarom zoveel lof voor een boek over welbekende thema’s? Uiteraard vanwege de inhoud, die iets weg heeft van een standaardwerk. … Groene theologie is zo krachtig omdat Van Montfoort met een zelfbewustheid theologie wil beoefenen, in de overtuiging dat vanuit geloof en traditie een zinvolle ‘kennis’ naar voren komt die heilzaam is voor vandaag"

Friesch Dagblad  (
Tjerk de Reus), lees hele recensie

 
"... dit fantastisch mooie, hoogst actuele en aanstekelijke geschreven boek is een rijpe vrucht van theologische reflectie en eruditie, in vruchtbaar gesprek gebracht met kerkelijke en maatschappelijke praktijken waarin Van Montfoort ademt en met de vele stemmen en bronnen die voor het vergroenen van de theologie van belang zijn."

– Prof. dr. Heleen Zorgdrager, lees hele tekst lezing studiemiddag

"Een bijzonder informatief en inspirerend boek, helder geschreven!
Eerste Nederlandse boek over Groene Theologie, zeer informatief; veel thema's, theologen, aspecten en nieuwe visies komen aan de orde."
Nederlandse Bibliotheekdienst

"Een inspirerend boek"
Benedictijns Tijdschrift

"Met Groene theologie heeft Trees van Montfoort het boek geschreven waar lang behoefte aan was. ... Groene theologie maakt overtuigend duidelijk dat kerk en duurzaamheid geen hobby is van een aantal met het milieu begane kerkleden, maar geworteld is in het hart van het christelijk geloof. De grote verdienste van het boek is dat het inzichten en analyses die verspreid al beschikbaar zijn, samenvat en bijeenbrengt."
Nieuwwij

"Helder, diepgaand en met kennis van zaken. Van Montfoort weet academisch ontwikkelingen en discussies over christendom en ecologie toegankelijk te maken voor een breed publiek. Zij verbindt deze ontwikkelingen ook met de Nederlandse theologische en kerkelijke context (zowel protestants als katholiek). Bovendien laat zij prachtig zien hoe de Bijbel vanuit ecologisch perspectief kan worden gelezen. Groene theologie is een uitstekend boek over een enorm belangrijk onderwerp."
– Dr. Hilda P. Koster

"Eindelijk een boek over ecologische theologie van een Nederlandse theoloog! Dit is hard nodig want dit onderwerp wordt nog in te weinig kerken besproken. Het evangelie gaat verder dan het heil van mensen. Dit boek helpt je om een meer holistische kijk op verlossing te krijgen en daar praktisch mee aan de slag gaan."

– Jan Wolsheimer

"Dit boek laat goed zien hoe breed en vaak de Bijbel spreekt over de schepping, over dieren en planten, over alles wat leeft tot Gods glorie. Wie dit boek gelezen heeft, is goed op de hoogte van de huidige stand van zaken in de groene theologie, en ook van de kritiek daarop, namelijk dat de natuur verzelfstandigd en verheerlijkt wordt."
Nederlands Dagblad


"Met dit belangwekkende boek opent Van Montfoort het terrein van de ecologische theologie. Ze maakt overtuigend duidelijk dat theologie een wezenlijke bijdrage kan leveren aan de ecologische discussie en aan het denken en doen over duurzaamheid. Ze biedt niet alleen een handzaam overzicht, ze laat ook goed zien hoe belangrijk postmoderne inzichten en feministische benaderingen zijn, om de eenzijdigheden in de gangbare (systematische) theologie te bestrijden. Daarnaast helpt haar boek ook om voorbij het kerkelijk duurzaamheidsactivisme te komen.
www.bertaltena.com

"Een zeer goed geschreven, toegankelijk, maar ook grondig boek. ... Van Montfoort meent dat de theologie een wezenlijke bijdrage kan leveren aan ons ecologisch denken. Haar boek laat haar gelijk zien."
– Sake Stoppels

"Een inhoudrijk boek. Ook als de theologische positiekeuze niet de onze is, helpt het ons verder in de gedachtevorming."
Gereformeerd Kerkblad

"... het meest omvangrijke boek (320 pagina’s) over dit thema in het Nederlandse taalgebied tot nu toe. Het verdient om verschillende redenen goede aandacht: door de aansluiting bij de actualiteit, de keuze van de subthema’s, de overzichtelijkheid van inhoud en de brede toegankelijkheid van het boek door haar taalgebruik. ... Vanuit haar biografie heeft Van Montfoort zowel kennis van het rooms-Katholieke als het protestantse kerkelijke veld. In die zin is het ook een oecumenisch boek."
kerkenmilieu.nl

‘What a magnificent, luminously communicative work, dense in its green growing vibrancy! This book evince an irresistible interflow of theological rigor and creative praxis."
– Catherine Keller (Professor of Constructive Theology)