De taal van de ziel

In dit boekje van beperkte omvang tref je veel herkenbaars en scherpzinnigs aan. In de inleiding wordt bovendien een uitstekend beeld geschetst van deze denker en de betekenis die hij had en heeft. 

- Tjerk de Reus in De Nieuwe Koers 

Uitgebreide recensie in Friesch Dagblad

Dit boek stuurde Rosenstock-Huessy oorspronkelijk als brief vanuit het westfront naar Rosenzweig aan het oostfront, midden in de Eerste Wereldoorlog (1916). Het is het oudste document van de filosofie van de dialoog en het ‘taaldenken’ in de lijn van Rosenzweig, Buber, Marcel, Levinas. Het is oorspronkelijk in 1923 verschenen onder de titel Angewandte Seelenkunde.

In dit werk wordt de veranderende macht van de taal herontdekt. De uitspraak van Churchill voor het Engelse parlement aan het begin van de Tweede Wereldoorlog “I have nothing to offer but blood, toil, tears and sweat” is een dergelijk veranderend woord. Woorden die stem geven aan het diepste dat de ziel beweegt, hebben de macht om mensen op een nieuw spoor te zetten. Mens en samenleving zijn onderhevig aan de vormende macht van die Stem.

Het is naar het Nederlands vertaald en van een uitgebreide inleiding en toelichtingen voorzien door Henk van Olst, Hans van der Heiden en Otto Kroesen.

Dat de mens bij name aangesproken wordt als een met een eigennaam toegerust wezen gaat vooraf aan al het over zichzelf nadenken van het ‘ik.’ De kortste stamvorm van het werkwoord is daarom – zowel in de Semitische als in de Indo-Germaanse talen – de jij-vorm van de imperatief: ga, kom, hoor, wees, word. - Eugen Rosenstock-Huessy

Liefde brengt een verandering. Zij bezweert en beveelt. Daarom wordt het ‘jij’ pas ontdekt in de imperatief van de verandering bewerkende liefde. Als er naast een filosofie van de ‘wereldbeschouwing’ en naast een filosofie van het ‘zelfbewustzijn’ een filosofie van ‘de naaste jij’ zou bestaan, dan zouden de filosofen uit de indicatief van de wereldwetten en de conjunctief van de wilsvrijheid, allang de weg naar de volledige grammatica gevonden hebben. - Eugen Rosenstock-Huessy